رسانه ‏ها و تحول فرهنگ سیاسی در خاورمیانه

نوشته حاضر به ارزیابی نقش جهانی‏تر شدن ارتباطات جمعی بر تحوّل فرهنگ سیاسی در خاورمیانه جدید می‏پردازد. کوشش شده است نقش دوگانه رسانه ‏های غربی و به تبع آنها، رسانه ‏های منطقه را در توانمندی یا تضعیف اقتدار دولت‏های خاورمیانه بررسی نماید. در این پژوهش، تاثیر رسانه ‏های غربی و ملّی در سه مقوله اساسی؛ 1 ـ معمّای اقتدار؛ 2 ـ وضعیت جامعه مدنی و 3 ـ گرایشات اساسی در اصلاحات سیاسی منطقه، مورد توجه قرار گرفته است. ادعای مقاله حاضر، این است که رسانه ‏ها به رغم اجماع آفرینی در فرهنگ سیاسی ملّی که اقتدار دولت‏ها را تقویت می‏کنند، به طرق متعددی موجبات چند پارگی فرهنگ سیاسی و تضعیف اقتدار سنتی را فراهم می‏کنند. نمود این تأثیر دو گانه را در افت و خیزها و وضعیت ناآرام جامعه مدنی، و نیز تعارضات قابل توجّه در سمت و سوی اصلاحات فکری / سیاسی کشورهای اسلامی منطقه می‏توان مشاهده نمود؛ معمّای لاینحلّی که در نفی و اثبات، و طرد و قبول ممتد وجوهی از اقتدارگرایی و جمهوری خواهی در خاورمیانه جدید نهفته است.